EMTICS
Welke rol spelen genen, ontstekingsprocessen en stress bij tics bij kinderen?
EMTICS (European Multicentre Tics in Children Study) is het eerste grootschalige en langlopende onderzoek naar de rol van genen, ontstekingsprocessen en stress bij het ontstaan en verergeren van tics bij kinderen.
Achtergrond
Ticstoornissen (zoals het syndroom van Gilles de la Tourette) zijn voor een groot deel genetisch bepaald (erfelijk). De precieze genen die tics veroorzaken moeten echter nog worden ontdekt. Ook het auto-immuunsysteem lijkt betrokken te zijn bij het ontstaan en het verergeren van tics, bijvoorbeeld na keelontstekingen (aanwezigheid van streptokokken van het type A). Deze hypothese is veelbelovend maar nog steeds niet goed genoeg onderbouwd. Daarnaast weten we uit de dagelijkse praktijk dat tics kunnen verergeren bij stress, maar hier is nog maar weinig systematisch onderzoek naar gedaan.
Het onderzoek
Het onderzoek EMTICS bestaat uit twee delen: de beginstudie en de beloopstudie.
In de beginstudie wordt het nieuw ontstaan van tics bij vijfhonderd kinderen (3 – 10 jaar) zonder tics onderzocht. Het gaat hierbij om kinderen die een verhoogd risico hebben op het ontstaan van tics, namelijk kinderen die een broer, zus, vader of moeder met een chronische ticstoornis hebben. Deelname duurt maximaal drie jaar en stopt zodra er tics bij het kind ontstaan.
In de beloopstudie wordt het verloop van tics bij zevenhonderd kinderen en jongeren (3 - 16 jaar) met een chronische ticstoornis onderzocht. Hierbij wordt nagegaan waarom tics verergeren en welke rol genen, ontstekingsprocessen en stress hierbij spelen. Deelname in de beloopstudie duurt maximaal achttien maanden.
Bij beide deelonderzoeken worden het kind en zijn/haar ouders iedere vier maanden uitgenodigd voor een bezoek bij de onderzoekers. Bij het kind worden dan bloed, keeluitstrijkjes en plukjes haar verzameld. Informatie over de tics, ontstekingen en stress wordt daarnaast ook verzameld door het invullen van vragenlijsten en een weekdagboek, en in viermaandelijkse telefonische interviews.
De resultaten
Het onderzoek is gestart in 2013 en de laatste deelname was in 2018. De eerste resultaten zijn inmiddels beschikbaar. Er worden nog meer resultaten verwacht vanaf 2020.
Samenwerking
Het onderzoek wordt gefinancierd door de Europese Commissie (FP7 programma) en vindt in meer dan 25 Europese landen tegelijkertijd plaats. Het onderzoek is een samenwerking tussen het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en Accare.
Publicaties
Tic disorders in children and adolescents: does the clinical presentation differ in males and females? A report by the EMTICS group
Dat vroeg zich onze Spaanse collega Blanca Garcia-Delgar uit Barcelona af. Ze heeft de EMTICS gegevens van 709 kinderen en jongeren tussen 3 en 16 jaar met chronische tics uit heel Europa en Israël goed onder de loep genomen. Tics komen veel meer bij jongens voor dan bij meisjes. Ongeveer 4 keer zo vaak. Daarom weten we eigenlijk nog niet zoveel over meisjes met tics. Misschien zijn er wel...
Vitamin D levels in children and adolescents with chronic tic disorders: a multicentre study
Vitamine D draagt bij aan een goede weerstand en een betere werking van het immuunsysteem. Het is dan ook een belangrijke bouwsteen voor ons afweersysteem. Eerder onderzoek heeft een vitamine D tekort aangetoond bij mensen met verschillende aandoeningen, namelijk met ADHD, dwangstoornis of autisme spectrum stoornissen. Gedacht wordt dat er mogelijk sprake is van een verband met het...
Hair cortisol-a stress marker in children and adolescents with chronic tic disorders? A large European cross-sectional study
Nemen tics toe bij stress? Veel kinderen en jongeren die tics hebben vertellen vaak dat tics toenemen in stressvolle situaties of tijdens langere periodes van stress. Dat kan een gebeurtenis zijn als een verjaardagsfeestje, de CITO toetsen of naar een nieuwe school gaan. Maar niet bij iedereen is dat zo, en bij sommige kinderen lijkt stress geen impact te hebben op de tics. Dus wat is nu...
Clinical precursors of tics: an EMTICS study
Tics ontstaan meestal tussen de 3 en 6 jaar. Van andere aandoeningen zoals autisme of schizofrenie is bekend dat er al vroege tekenen zijn van ‘anders zijn’. Nog voordat de eerste duidelijke symptomen van de aandoening optreden. In dit onderzoek vroegen we ons af of kinderen die tics ontwikkelen al op vroege leeftijd ‘anders’ zijn. Dit is nog nooit eerder onderzocht bij tics.
Association of Group A Streptococcus Exposure and Exacerbations of Chronic Tic Disorders: A Multinational Prospective Cohort Study
Een mogelijke betrokkenheid van Groep-A Streptokokken wordt sinds lange tijd verondersteld bij het ontstaan en het verergeren van tics. Tot nu toe ontbrak er echter duidelijk bewijs hiervoor. De EMTICS studie had daarom als doel om dit verband te onderzoeken bij de eerste grootschalige longitudinale studie bij kinderen en jongeren met chronische tics.
The Premonitory Urge for Tics Scale in a large sample of children and adolescents: psychometric properties in a developmental context. An EMTICS study
In dit onderzoek keken we naar zogenaamde ‘tic-alerts’. Tic-alerts, ook tic-alarmen genoemd, zijn lichamelijke prikkelingen die vaak voorafgaan aan een tic. Deze ‘tic-alerts’ spelen een belangrijke rol bij de gedragsbehandeling van tics. Tot nu toe dachten onderzoekers dat deze ‘tic-alerts’ pas rond het tiende jaar duidelijk aanwezig waren. We onderzochten de psychometrische kwaliteiten van de...