Spring naar inhoud
Jouw omgeving Accare homepage

Hair cortisol-a stress marker in children and adolescents with chronic tic disorders? A large European cross-sectional study

De relatie tussen tics en stress

Nemen tics toe bij stress? Veel kinderen en jongeren die tics hebben vertellen vaak dat tics toenemen in stressvolle situaties of tijdens langere periodes van stress. Dat kan een gebeurtenis zijn als een verjaardagsfeestje, de CITO toetsen of naar een nieuwe school gaan. Maar niet bij iedereen is dat zo, en bij sommige kinderen lijkt stress geen impact te hebben op de tics. Dus wat is nu waar?
De mate van stress kan worden gemeten door het stresshormoon cortisol. Dat is ook in het haar terug te vinden. De onderzoekers vroegen zich af of haarcortisol samenhangt met de mate van ervaren stress en de ernst van tics bij kinderen en jongeren met chronische tics. 

Belangrijkste resultaten en conclusies

  • Er is geen verband gevonden tussen cortisol in het haar en stress en tic ernst.

    De onderzoekers denken dat de mate van ervaren stress waarschijnlijk niet heel groot was.

  • Stress lijkt wel degelijk een invloed te hebben op tics.

    Het bleek wel dat hoe hoger de stress was, hoe erger de tics waren.

Hoe we het onderzoek uitvoerden

Dit onderzoek werd uitgevoerd binnen het EMTICS project, een langlopende studie in heel Europa en Israël. Onze EMTICS collega’s in Dresden, Duitsland hebben bij 715 kinderen en jongeren tussen de 3 en 16 jaar met chronische tics gekeken of haarcortisol samenhangt met de mate van ervaren stress en de ernst van tics. 

Er is een duidelijk verband tussen tics en stress.

Pieter Hoekstra, hoofdonderzoeker

Wat betekent dit voor de praktijk?

Het is altijd van belang om na te gaan wat mogelijke stresserende factoren zijn bij kinderen met tics, omdat deze tics kunnen verergeren. 

Samenwerking

Voor deze publicatie werkten we samen met het UMCG en klinische centra in veel landen van Europa en Israël.