Verklarende Analyse - algemeen

Dat klopt helemaal. We kennen al heel lang de diagnostische cyclus van de Bruyn en anderen. En binnen de GGZ zijn we bekend met de Holistische Theorie. Theorieën die aan de basis liggen van de huidige modellen. Uit het onderzoek van Tempel en Vissenberg (2018) wordt duidelijk dat het model van de Bruyn in de praktijk vaak niet wordt toegepast. De uitwerking van ons model is een poging om aan te sluiten bij de wensen in de dagelijkse praktijk. 

Dat hopen we niet. Door alle aandacht lijkt het of het iets nieuws is, dat is niet het geval. We weten al heel lang dat je aan de start van een hulpverleningstraject eerst een analyse maakt om zo tot een goede afweging te komen van in te zetten interventies. Denk aan de diagnostische cyclus van de Bruyn e.a. of aan Handelingsgerichte diagnostiek van Pamijer. De laatste jaren hebben we door een aantal onderzoeken gezien dat we in de praktijk niet altijd gebruik maken van een vorm van analyse. Wij denken dat we gezinnen daarmee tekort doen. En vinden het onze professionele verantwoordelijkheid om samen met het gezin onderbouwd te komen tot een gezamenlijk plan.

Dat klopt en dat is ook een beetje onhandig. Zonder dat we dat van elkaar wisten werd er aan drie verschillende modellen gewerkt. Het goede nieuws is dat deze drie modellen, het Groningsmodel van Ellen Loykens, het 7-factoren model van bureau Peers, en de Verklarende Analyse van Tempel & Geesing uitgaan van een zelfde theoretisch kader en principes. 
De kern is dat al deze modellen informatie ophalen en ordenen, komen tot een beschrijving van de samenhang om vervolgens tot doelen en daarbij passende interventies te komen.
We gaan er ook allemaal vanuit dat je dit doet samen met de jeugdige en ouders. 

Er zijn verschillende initiatieven vanuit de overtuiging dat we op een andere manier willen samenwerken met gezinnen. En anders willen kijken naar de vraag die zij aan ons stellen. In al deze initiatieven staat het samenwerken met het gezin, de regie bij hen laten en gelijkwaardig samenwerken centraal. We ervaren dat het medisch model, de manier waarop we lange tijd hebben gekeken naar vragen van cliënten niet voldoende toereikend is. Nieuwe inzichten zoals die van de  Positieve Gezondheid maken dat we anders zijn gaan kijken naar vragen van cliënten. Er is niet langer alleen aandacht voor de klacht, maar ook voor de krachten en positieve factoren. 

Het ene model legt meer het accent op het analyseren van factoren die van invloed zijn op de situatie. En andere initiatieven leggen meer accent op het samen met een groep betrokkenen realiseren van zelfgekozen doelen door de cliënt. 

In de Richtlijn Samen met ouders en jeugdige beslissen over passende hulp wordt uitgegaan van een verklarende analyse.

En het NJI zegt er over: Hoe krijg ik een volledig beeld van wat er aan de hand is?

Er zijn twee onderzoeken waar we van weten:

• Marloes Jaspers van Praktikon en Angela Luteijn van de RUG doen onderzoek naar de verklarende analyse, je leest er over in dit artikel. Het vervolg nemen we mee in onze adviezen en aanbod van het borgen van de kennis van de training.
• In opdracht van ZonMw loopt het onderzoek Levenslopen samen verbeteren vanuit een consortium, waaraan het Verwey-Jonker Instituut, het Trimbos Instituut, de academische werkplaats GEZIeN van het AUMC en Bureau Anderzoek deelnemen. Eén van de deelonderzoeken binnen dit onderzoek richt zich op hoe de pilots vormgeven aan de Verklarende Analyse.