Informatie voor niet-behandelaars

De informatie op deze pagina’s is bedoeld voor alle professionals die betrokken zijn bij onderwijs en hulp voor kinderen, jongeren en gezinnen, en nieuwsgierig zijn naar een verklarende analyse, maar deze vanuit hun rol of functie niet zelf zullen maken.

Laura Geesing legt in deze video uit wat de Verklarende Analyse is, je ziet dit ook weergegeven in onderstaande praatplaat.

Een verklarende analyse is niet nieuw. Het maken van een analyse is onderdeel van de basisopleidingen van jeugdprofessionals. Uit de praktijk en recente onderzoeken weten we echter dat we dit als jeugdprofessionals op dit moment te weinig doen. Hierdoor worden keuzes gemaakt, die leiden tot niet passende zorg en stapeling van hulp. Bekijk ook de video waarin Hilde Tempel meer vertelt over waarom het belangrijk is een verklarende analyse te maken:

Bekijk ook de verschillende artikelen en publicaties.

Laura Geesing vertelt wanneer het belangrijk is een verklarende analyse te maken:

Een verklarende analyse wordt altijd samen met het gezin gemaakt. Er zijn verschillende modellen. Wanneer je werkt met de Verklarende Analyse, dan wordt deze gemaakt door een wo-opgeleide jeugdprofessional, al dan niet in samenwerking met een hbo-opgeleide jeugdprofessional.

Afhankelijk van de setting waarin je werkt, wordt hier verschillend invulling aan gegeven. In de praktijk werken hbo- en wo-opgeleide professionals vaak nauw met elkaar samen. Wij pleiten ervoor om in die samenwerking elkaars kennis en kunde zo goed mogelijk te benutten. Wanneer er in een organisatie alleen hbo-opgeleide professionals werken, kun je stap 1 van de Verklarende Analyse uitvoeren. Je kunt dan dus samen met het gezin informatie ophalen en ordenen, om vervolgens met elkaar te bepalen welke onderdelen het meest belangrijk zijn om mee te nemen naar de volgende stap.

Een Verklarende Analyse is niet iets nieuws. In de basisopleiding psychologie en orthopedagogiek worden professionals al heel lang opgeleid met de diagnostische cyclus van de Bruyn e.a.. Daarnaast zijn er andere modellen waarmee je een Verklarende Analyse kunt maken.

Op dit moment zijn er drie modellen die veel voorbij komen: Verklarende Analyse van Molendrift (Loykens), Verklarende Analyse 7-factorenmodel bureau Peers (Geeraets, van Leeuwen), De Verklarende Analyse (Tempel, Geesing).

Deze modellen besteden naast het inhoudelijke deel van het maken van een Verklarende Analyse veel aandacht aan de grondhouding van de professional. De bedoeling van al deze modellen is om met het gezin te komen tot een gezamenlijk verhaal en van daaruit samen te beslissen over het vervolg.

Bekijk ook de checklist en andere documenten die bij de Verklarende Analyse horen.

Wil je met een van de 3 modellen van een verklarende analyse werken, dan is het nodig om je hierin te scholen. Er worden verschillende trainingen aangeboden.
We weten uit onderzoek dat alleen trainen niet voldoende is. Door te oefenen en samen op te trekken met collega’s in het maken van verklarende analyses word je steeds beter. Het is dus van belang om vooral aan de slag te gaan in de praktijk. We weten dat het krijgen van feedback van collega’s effectieve leren bevordert, intervisie volgen is een manier om dit te doen.

• Trainingen + intervisie Accare
• Training Molendrift
• Training Bureau PEERS

We hebben ervaren dat het werken met een verklarende analyse het beste werkt of als het iets is van de hele organisatie. Omdat het meer is dan alleen werken met een model.
Het vraagt om een visie over hoe je wilt samenwerken met gezinnen en hoe je wilt dat collega professionals invulling geven aan hun professionele rol. Het gelijkwaardig samenwerken met een gezin, zoals we dat doen bij de Verklarende Analyse, vraagt om een andere rol en houding van professionals. Deze rol kan de professional aannemen als hij daarin ondersteund wordt door de organisatie en in samenwerking met collega’s. Het werken met een verklarende analyse heeft ook effect op een aantal randvoorwaarden zoals bijvoorbeeld het rapportagesysteem en de manier waarop je verslag legt. 

Bekijk de video waarin Hilde Tempel meer vertelt over de implementatie van het werken met de Verklarende Analyse bij het CJG:

Bekijk ook het webinar dat door BOEG gemaakt is over implementatie van het werken met een verklarende ananlyse: